Opracowała
Ewa Nowikow
Witaminy dla dzieci – jakich nie może zabraknąć w zdrowej diecie?
Coraz więcej dzieci cierpi na choroby spowodowane brakiem cennych witamin
i składników mineralnych w organizmie. Za taki stan zdrowia maluchów odpowiadają przede wszystkim dieta uboga w składniki odżywcze, zanieczyszczone środowisko, a także aktywność ruchowa zamieniona na długie godziny spędzane przed monitorem komputera. Najważniejsza jest jednak czujność i szybka reakcja rodziców, bo do niedoboru składników odżywczych może dojść na każdym etapie rozwoju.
Witaminy to związki niebędące źródłem energii ani strukturalnymi składnikami tkanek, niezbędne jednak dla wzrostu i rozwoju organizmu oraz prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych. Ich działanie biologiczne jest widoczne już przy bardzo małych stężeniach. Mechanizm działania witamin jest różny, jednak wszystkie wpływają w sposób bezpośredni lub pośredni na komórkowe procesy metaboliczne, najczęściej jako koenzymy lub biologiczne aktywne składniki o charakterze hormonów. Z badań wynika, że długotrwały brak określonej witaminy może powodować chorobę zwaną awitaminozą. Natomiast jej nadmiar powoduje hiperwitaminozę. Niedobór powoduje różnorodne choroby i schorzenia. Dlatego należy zadbać, aby w naszej diecie znalazły się składniki bogate w witaminy.
Witaminy w zdrowej diecie dziecka:
- Witamina A – dzięki niej możliwy jest wzrost i ogólny rozwój organizmu. Sprzyja tworzeniu kości. Wpływa na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie skóry. Możemy ją znaleźć w rybachmorskich, tranie, wątróbce wołowej, maśle, sałatkach.
- Witaminy z grupy B – mają wpływ na odpowiedni rozwój mózgu dziecka zapobiegając utracie pamięci, czy wspomagając koncentracje, ale pełnią również inne jakże ważne funkcje.
- B1 (tiamina) wpływa na prawidłowy metabolizm węglowodanów oraz uwalnianie energii, możemy ją znaleźć w drożdżach, niełuskanych ziarnach pszenicy, płatkach owsianych, mięsie wieprzowym, jajach, ziemniakach;
- B2 (ryboflawina) bierze udział w procesach przemiany materii i odpowiada za powstawanie czerwonych płytek krwi;
- B3 (niacyna) znana jako witamina PP, odpowiada za prawidłową pracę przewodu pokarmowego, a także oddziałuje pozytywnie na sen można ją znaleźć
w drożdżach, kapuście, szpinaku, jabłkach, ziemniakach, makreli, mięsie wołowym; - B5 (znana także jako kwas pantotenowy) wpływa na proces regeneracji skóry oraz niezbędna jest w produkcji przeciwciał, możemy ją znaleźć w drożdżach, wątróbce wieprzowej, jajach, płatkach owsianych, pełnoziarnistym chlebie, mleku, szpinaku, kapuście;
- B6 (piradoksyna) poprawia odporność organizmu oraz odpowiada za produkcje białych i czerwonych krwinek znajdziemy ją w drożdżach, niełuskanych ziarnach pszenicy, mięsie wołowym, chlebie białym, mleku, rybach;
- B7 (biotyna) stabilizuje poziom cukru we krwi i pobudza przemiany glukozy;
- B9 (kwas foliowy) odpowiada za funkcjonowanie układu nerwowego oraz wspomaga budowę komórek znajdziemy ją w szpinaku, marchewce, drożdżach, wątróbce wołowej, dyni, mleku, jajach, groszku zielonym;
- B12 (kobalamina) bierze czynny udział w powstawaniu czerwonych krwinek, jak i wzmacnia układ odpornościowy dziecka.
- Witamina C – jest również ważna, bo odpowiada za odnawianie się tkanki łącznej, wzmacnia odporność dziecka oraz chroni je przed wolnymi rodnikami. Bierze też udział w uszczelnianiu naczyń krwionośnych, tym samym wspomagając gojenie się ran.
- Witamina D – jest szczególnie ważna u małych dzieci, które są narażone na jej niedobór, a potrzebują jej cztery razy więcej niż dorośli. Od Witaminy D zależy odpowiedni wzrost oraz prawidłowy rozwój kości dziecka, ponieważ witamina ta kontroluje wchłanianie się wapnia z jelit i następnie jego odkładanie się w kościach, jednocześnie wzmacnia układ odpornościowy.
- Witamina K – jest odpowiedzialna za proces krzepnięcia krwi i zapobieganie krwawieniom. Ponadto utrzymuje prawidłową strukturę kości i wspomaga gojenie się złamań. Znajduje się w produktach takich jak: szpinak, kapusta, kalarepa, marchewka, pomidor, groch, truskawki, sery żółte.
Witaminy są ważnymi składnikami w naszym organizmie, dlatego postarajmy się zadbać
o nasze dzieci oraz o nas samych, abyśmy zażywali ich odpowiednią ilość. Dzięki nim możemy uniknąć wielu niepotrzebnych chorób. Najmłodsze dzieci, które niechętnie jedzą warzywa i owoce, mogą je otrzymywać w formie przecierów lub świeżych soków. Ważne, aby zachęcać najmłodszych do spożywania pokarmów bogatych w witaminy, podając je
w atrakcyjnej formie. Pomocne mogą w tym być zabawne talerzyki i miseczki oraz kolorowe potrawy złożone z różnych warzyw. Warto także przyzwyczaić dziecko do zdrowych przekąsek, zamieniając słodycze na porcję owoców czy naturalnego soku. Prawidłowa dieta
w połączeniu z odpowiednią suplementacją zapewni maluchom odpowiednią dawkę witamin, które są gwarancją zdrowia i odpowiedniego rozwoju.
Opracowała
Ewa Nowikow